Opdracht

Hoe groeit een boon? Ontdek het zelf! Doe het proefje op de website van Schooltv.

Filmpje

Zo wordt een boon een bonenplant.

klik hier voor het filmpje

Filmpje

Fotosynthese: een plant kan zelf voedsel maken.

klik hier voor het filmpje

Planten — hoe groeien ze?

Sommige zaden hebben aan water alleen niet genoeg om te ontkiemen. Er kan bijvoorbeeld onderscheid worden gemaakt tussen zogenaamde licht- en donkerkiemers. De lichtkiemers hebben — het woord zegt het al — een klein beetje licht nodig om tot actie over te kunnen gaan. Veel onkruidzaden werken op deze manier. Zolang ze verstopt liggen in de bodem gebeurt er niets. Maar als de grond wordt bewerkt, waardoor de zaden aan de oppervlakte komen, schieten de planten de grond uit. Het zijn vooral de fijne zaden die tot deze categorie behoren. Ook sla en peterselie zijn voorbeelden van lichtkiemers. Bij het zaaien mogen dit soort zaden uiteraard maar zeer oppervlakkig worden ingewerkt. Bij de donkerkiemers geldt het tegenovergestelde verhaal. Zij moeten bij het zaaien juist met een laag grond worden bedekt.

Dan is ook de temperatuur nog een belangrijke factor bij de ontkieming. Veel zaden ontkiemen bijvoorbeeld pas na een koude, winterse periode. Een handigheidje, want als ze niet op die lage temperatuur zouden wachten, zouden de pas ontkiemde plantjes wel eens in een winterse periode terecht kunnen komen. En in tegenstelling tot de zaden, zijn de tere zaailingen niet tegen die kou bestand. Afgezien van deze ‘koudekiemers’ zijn er ook nog allerlei andere eisen die zaden kunnen stellen aan de temperatuur. Zo ontkiemen sommige zaden niet bij een hoge temperatuur. Andere hebben hier juist wel behoefte aan.

Na de ontkieming zullen de planten al snel overgaan tot het proces van fotosynthese. Er moet namelijk voedsel worden gegenereerd voor de groei. Dit proces, waarbij kooldioxide en water onder invloed van zonlicht worden omgezet in glucose, wordt op verschillende sites beeldend uitgelegd. Meer informatie vindt u bijvoorbeeld op de site Bioplek.nl.